Tarih Boyunca Mushaf-ı Şerif Sergisi
İLİM YAYMA VAKFI KUR’AN VE TEFSİR AKADEMİSİ -ÜRDÜN ÜNİVERSİTESİ İSLAM KÜLTÜR MERKEZİ
TARİH BOYUNCA MUSHAF-I ŞERİF - SEMPOZYUM VE SERGİ/AMMAN-ÜRDÜN 6-11 Kasım 2012
PROGRAM VE SERGİ İÇERİĞİ
İlim yayma Vakfı Kur’an ve Tefsir Akademisi Ürdün Üniversitesi İslam Kültür Merkezi ile birlikte, 6-11 Kasım 2012 tarihinde, Ürdün’ün başkenti Amman’da “Tarih Boyunca Mushaf-ı Şerif” konulu bir sergi yapmış; ayrıca serginin açılışı münasebetiyle iki günlük uluslararası bir sempozyum tertip etmiştir. Ürdün Üniversitesi Rektörlük binasında icra edilen açılışa Ürdün Başkadısı, Ürdün Üniversitesi rektörü ve milletvekilleri yanında çok sayıda dinleyici iştirak etmiştir.
Sergi ve sempozyumun açılışı Kur’an tilavetiyle başlamış; İslam Kültür Merkezi adına Professor Ahmed Halid Şükri, Akademi adına Yrd. Doç. Dr. Muhammet Abay; Ürdün Üniversitesi adına rektör Professor Ekhlief Al-Tarawneh selamlama ve açış konuşması yapmışlardır. Daha sonra Başkadı ve Rektör tarafından “Tarih Boyunca Mushaf-ı Şerif” serginin açılışı gerçekleştirilmiştir.
Sergi açılışının ardından sempozyum oturumlarına geçilmiş ve birinci günün birinci oturumunda Irak’tan Prof. Dr. Ganim Kadduri al-Hamed “Yazma Mushafların Tarih, İlim ve Sanat Bakımından Önemi”, Fas’tan Prof. Dr. Abdülhadi Hamitu “Fas Alimlerinin Mushaf Hususundaki Hizmetleri” konulu tebliğlerini sunmuşlardır.
Birinci günün ikinci oturumunda Suudi Arabistan’dan Prof. Dr. Muhammed b. Fevzan el-Omer “İslam Ümmetinin Mushaf Hizmetlerine Dair Örnekler”, Türkiye’den Yrd. Doç. Dr. Muhammet Abay “Osmanlı’daki Resmu’l-Mushaf Tartışmaları” konulu tebliğlerini sunmuşlardır.
Sempozyumun ikinci günü yapılan üçüncü oturumda Türkiye’den Dr. Ziyad Raweshde “Osmanlı Devleti Zamanında Mushaf Yazıcılığı”, Ürdün’den Prof. Dr. Muhammed Mecali “Mushaf İmlası ve Kıraatler” konulu tebliğlerini sunmuşlardır.
Dördüncü ve son oturumda Türkiye’den Doç. Dr. Bilal Gökkır “Oryantalistlerin Kur’an Tarihi Çalışmalarına Müslümanlar Tarafından Yapılan Reddiyeler”, konulu çalışmasını, Ürdün’den Dr. Muhammed Reşid Reyyan “Modernistler ve Mushaf” konulu tebliğlerini sunmuşlardır. (Program Ekte sunulmuştur.)
Kur’an ve Tefsir Akademisinin hazırladığı sergi ise İslamın ilk yüzyıllarından itibaren günümüze kadar gelmiş (mesela Topkapı, Türk İslam Eserleri Müzesi nüshaları, Paris, Londra, Taşkent vs.) ve ayrıca çeşitli yüzyıllarda hattatlar tarafından yazılmış önemli mushaflar (İbnü’l-Bevvab, Yakut el-Musta’sımi, Şeyh Hamdullah, Hafız Osman)’dan oluşan toplam 54 örnek sahifeleri ve açıklamaları yer almıştır. Sergi program sonunda Ürdün Üniversitesi İslam Kültür Merkezine bağışlanmıştır.
TOPLANTI VE GÖRÜŞMELER
Sempozyumun sona ermesinin akabinde Doç. Dr. Bilal Gökkır başkanlığında, Doç. Dr. Necmettin Gökkır, Dr. Necdet Yılmaz ve Dr. Ziyad al-Rawashde’den oluşan bir heyetle çeşitli akademik ziyaret ve görüşmelerde bulunulmuştur. Bu görüşmeler:
1- İslami İlimler Üniversitesi Rektör ve İslam Sanatları Fakültesi Dekanı ile yapılan ortak işbirliği toplantısı
2- TC. Yunus Emre Derneğini ziyareti
3- Kur’an Muhafaza Cemiyeti ile ortak istişare toplantısı
4- Ürdün Mehmet Akif Vakfı kurucu heyetiyle iştişare toplantısı
İslami İlimler Üniversitesi Rektör ve İslam Sanatları Fakültesi Dekanı ile yapılan ortak işbirliği toplantısı
Toplantı İslami İlimler Üniversitesi Rektörlük odasında ve Edebiyat Fakültesi Dekanlık odalarında 10 Kasım 2012 Cumartesi günü gerçekleştirildi. Toplantıda Mushaflar konusunda sergi açma ve ortak çalışmalar yapma konusunda Kur’an ve Tefsir Akademisine Rektör tarafından öneri sunuldu. Önerinin detayları İslam Sanatları fakültesi dekanı Dr. Edham ile birlikte görüşülerek talepleri taslak metin halinde tarafımıza sunuldu.
Yunus Emre Derneğini Ziyareti
Yurtdışında Türkiye Cumhuriyeti tarafından kurulan ve Türk kültürü ve dili üzerine faaliyetlerde bulunan Yunus Emre derneğini Doç. Dr. Bilal Gökkır, Dr. Necdet Yılmaz, Doç. Dr. Necmettin Gökkır ve Dr. Ziyad alrawashdeh‘den oluşan heyeti 11 Kasım 2012 Pazar günü ziyaret etmiştir. Mısır- Kahire, Mısır-İskenderiye, Lübnan-Beyrut Dernek başkanları ile birlikte görüşmeler yapılmış ve Amman Üniversitesinde sergilenen “Tarih Boyunca Mushaf-ı Şerif” sergisinin bu şehirlerde de sergilenmesi talebi tarafımıza iletilmiştir.
Kur’an Muhafaza Cemiyeti ile ortak işbirliği toplantısı
Ürdün genelinde 700 merkezde çok sayıda kişiye Kur’an eğitimi veren Kur’an Muhafaza Cemiyeti yetkilileri tarafından talep üzerine 11 Kasım 2012 tarihinde yapılan toplantıda ortak çalışma istekleri tarafımıza bildirilmiştir.
Mehmet Akif Vakfı kurucu heyetiyle iştişare toplantısı
Ürdün merkezli kurulma aşamasında olan Mehmet Akif Vakfı heyeti İlim Yayma Vakfı’nın tecrübe birikimden istifade etme amacıyla bir görüşme talep etmiş ve 10 Kasım 2012 tarihinde Cereş kasabasında bu görüşme gerçekleşmiştir.
SONUÇ
Sempozyum esnasında ve diğer toplantı ve görüşmelerde, gerek resmi makamlarca gerekse sivil toplum kurumlarınca Akademimizle ikili ilişkileri geliştirme ve birlikte çeşitli projeler gerçekleştirme arzusunda oldukları gözlemlenmiştir. Bilhassa serginin başka ülke ve kuruluşlarda da tekrarlanması yönünde talepler bulunmaktadır.
Sonuç olarak İslam ülkelerindeki çeşitli kuruluşlarla işbirliğinin geliştirilmesinin gerektiğine, Akademinin İslam ülkelerindeki ilmi birikimle batıdaki birikim arasında köprü vazifesi görebileceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca mushaflar sergisinin mutlaka geliştirilip İstanbul’dan başlayarak dünyanın farklı ülkelerinde sergilenmesinin gerekli olduğu da anlaşılmıştır.